Sensitivity readers brengen Bijbel ‘bij de tijd’: geen ‘zondaar’, maar ‘tot zondaar gemaakte’

Bekende personages uit de Bijbel worden in de herziening van de Statenvertaling niet langer ‘adderengebroed’, ‘kaalkop’, ‘dwaze Galaat’ of ‘muurpisser’ genoemd. Een groep sensitivity readers – proeflezers die een tekst controleren op gevoeligheden – heeft zich recent over de klassieker gebogen. De wijzigingen van de bekende Bijbelteksten moeten vooral leiden tot een andere typering van de Bijbelse bad guys. “Met behulp van sensitivity readers willen wij oude verhalen ‘bij de tijd’ brengen en toegankelijk maken voor iedereen”, zegt een woordvoerder van de Gereformeerde Bijbelstichting (GBS).

In Mattheüs 3:7 bijvoorbeeld, omschrijft Johannes de Doper de naderende farizeeërs vanaf nu als ‘personen die af en toe slinks gedrag vertonen’. De term ‘adderengebroed’ is weggelaten, omdat deze als beledigend kan worden ervaren door voorstanders van een regering die geleid wordt door kwaadaardige reptielen. In 2 Koningen 2, waar de profeet Elia uitgemaakt wordt voor ‘kaalkop’, is in de nieuwe editie toegevoegd: ‘Er zijn een heleboel redenen waarom oude mannen geen haar meer hebben en daar is zeker niets mis mee.’ In 1 Koningen 21:21 is ‘dat wat tegen de muur pist’ gewijzigd naar ‘mensen zonder baarmoeder’. Ook in Galaten 3 is het voorstel van de sensitivity readers overgenomen: de Galaten uit het derde hoofdstuk zijn niet langer dwaas, maar juist ‘in het bezit van kwaliteiten op niet-intellectuele gebieden’. 
De groep sensitivity readers raadt met name predikanten aan om ook in hun preken rekening te houden met de gevoeligheden van de samenleving anno 2023. Sensitivity reader Wouter Wakker geeft aan: “Door elke zondag te verkondigen dat mensen ‘zondig’ zijn, of ‘geneigd tot alle kwaad’, kun je mensen op een nare manier in de ziel raken. Dergelijke uitspraken lijken mij met de huidige kennis van de menselijke psychologie onnodig grievend en niet meer van deze tijd. Gereformeerde predikanten zouden zich om deze reden moeten afvragen of de mens een ‘zondaar’ is of een door de erfzonde ‘tot zondaar gemaakte’.